22/09/2024
Την ανάγκη για εξαιρετική επιμέλεια των Δικαστηρίων σε υποθέσεις που αφορούν παιδιά τόνισε το ΕΔΔΑ, διαπιστώνοντας παραβίαση της οικογενειακής ζωής και επιδικάζοντας αποζημίωση 9.000 ευρώ.
Παρά τις διάφορες δικαστικές αποφάσεις για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ του πατέρα με το γιο του, η συμμόρφωση ήταν ελλιπής, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να έχει ουσιαστική επαφή μαζί του για διάστημα μεγαλύτερο των 4 ετών. Μετά τις εξελίξεις αυτές ο πατέρας προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), όπου και δικαιώθηκε. Το Δικαστήριο υπογράμμισε ότι «οι δικαστικές αρχές είναι επιφορτισμένες να επιδεικνύουν εξαιρετική επιμέλεια σε υποθέσεις που αφορούν την επιμέλεια και επικοινωνία παιδιών και γονέων. Διαπίστωσε ότι οι σλοβακικές αρχές δεν είχαν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διευκολύνουν την επαφή του προσφεύγοντος με τον γιο του».
Η πρώην σύζυγος του προσφεύγοντος είχε υποβάλει αίτηση για ρύθμιση της άσκησης γονικών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων όσον αφορά τον γιο τους. Το περιφερειακό δικαστήριο του Nové Mesto nad Váhom εξέδωσε διάφορες προσωρινές διαταγές που επέτρεψαν αρχικά στον προσφεύγοντα να έχει τακτική επικοινωνία με τον γιο του. Ωστόσο, η εφαρμογή των εν λόγω διαταγών ήταν γεμάτη με καθυστερήσεις και επιπλοκές, οι οποίες επιδεινώθηκαν ιδιαίτερα από την πανδημία COVID-19, η οποία οδήγησε στο κλείσιμο του Κέντρου για παιδιά και οικογένειες, όπου επρόκειτο να πραγματοποιούταν η επικοινωνία. Στη συνέχεια, όπως σημειώνεται, εκδόθηκαν διάφορες δικαστικές αποφάσεις για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ του προσφεύγοντος και του γιου του, αλλά η συμμόρφωση ήταν ελλιπής. Οι αναφορές από το Κέντρο υπέδειξαν ότι οι προγραμματισμένες επικοινωνίες συχνά δεν πραγματοποιούνταν, κυρίως λόγω των ενεργειών της μητέρας, γεγονός που ώθησε τον προσφεύγοντα να καταγγείλει την αδυναμία εκτέλεσης των εν λόγω αποφάσεων.
«Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες του προσφεύγοντος για να εκτελεστούν οι αποφάσεις, τα δικαστήρια δεν έλαβαν σημαντικά μέτρα για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση, με αποτέλεσμα να υπάρχουν παρατεταμένες περίοδοι κατά τις οποίες ο προσφεύγων δεν μπορούσε να έχει ουσιαστική επαφή με τον γιο του» τονίζει το ΕΔΔΑ.
Πάρα ταύτα, «το Συνταγματικό Δικαστήριο της Σλοβακίας απέρριψε τις προσφυγές του προσφεύγοντος σχετικά με τις καθυστερήσεις στις δικαστικές διαδικασίες και την εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων, καθιστώντας αναποτελεσματικές τις προσπάθειες του προσφεύγοντος».
Η απόφαση του ΕΔΔΑ: Τα εθνικά Δικαστήρια δεν έλαβαν επαρκή μέτρα
Το Δικαστήριο ξεκίνησε την αξιολόγησή του αναγνωρίζοντας ότι τα δικαιώματα του προσφεύγοντος, ιδίως το δικαίωμά του στην οικογενειακή ζωή, είχαν επηρεαστεί σημαντικά από τον χειρισμό της διαδικασίας από τα εθνικά δικαστήρια. Όπως αναφέρει «παρά την έκδοση διαφόρων προσωρινών διαταγών για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ προσφεύγοντος και υιού του, η εκτέλεση αυτών των διαταγών γινόταν με μεγάλες καθυστερήσεις, κυρίως λόγω της παρεμποδιστικής συμπεριφοράς της μητέρας». Διαπίστωσε δε μία ανησυχητική τάση καθώς «τα εθνικά δικαστήρια δεν έλαβαν επαρκή μέτρα για να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τις προσωρινές διαταγές και να αποκαταστήσουν την ουσιαστική επαφή μεταξύ του προσφεύγοντος και του παιδιού του».
Ειδικότερα σημειώνει ότι «το Περιφερειακό Δικαστήριο είχε επιβάλει μόνο μία φορά προσωρινή διαταγή κατά τη διάρκεια της τετραετούς διαδικασίας και των προστίμων που επιβλήθηκαν στη μητέρα για μη συμμόρφωση, τα οποία αποδείχθηκαν ανεπαρκή για την αποκατάσταση της κατάστασης. Το Κέντρο για τα παιδιά και την οικογένεια, αρμόδιο για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας, ανέφερε σημαντικές διαταραχές και αποτυχίες στην καθιέρωση τακτικών συναντήσεων, υπογραμμίζοντας την αναποτελεσματικότητα των μέτρων που έλαβαν τα δικαστήρια για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης στις αποφάσεις».
Για τους λόγους αυτούς το ΕΔΔΑ κατέληξε «στο συμπέρασμα ότι η έλλειψη αποτελεσματικής δράσης ως απάντηση στην παρεμποδιστική συμπεριφορά της μητέρας συνιστούσε παραβίαση των δικαιωμάτων του προσφεύγοντος δυνάμει του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ».