Το Παιδί με 2 Γονείς μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την υποστήριξη παιδιών μετά το Διαζύγιο (2η Συνεδρίαση).
Την Δευτέρα 05/12/2023, το «Παιδί με 2 Γονείς» έλαβε μέρος στην δεύτερη διαδικτυακή συνάντηση του «Ευρωπαϊκού Δικτύου για την υποστήριξη παιδιών μετά το Διαζύγιο» (The European Network for supporting children in Divorce) το οποίο διοργανώθηκε από τον Οργανισμό Διασφάλισης Οικογενειακής Ζωής Ανηλίκων «Kasper-Karvatus» της Φινλανδίας.
Στη συνάντηση παρευρέθηκαν οργανώσεις από Σκοτία, Φινλανδία, Ισλανδία, Ολλανδία, Εσθονία κ.α. με γνώμονα την διάχυση πρακτικών αντιμετώπισης θεμάτων που ανακύπτουν από συγκρουσιακά διαζύγια ή διάσπαση συμβίωσης γονέων με κριτήριο το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, κυρίως εξυπηρετούμενο από την ενεργό συμμετοχή αμφότερων των γονέων στη ζωή, ανατροφή και φροντίδα του.
Σε αυτή τη συνάντηση είχαμε την τιμή και την ευκαιρία να μάθουμε για το έργο της οργάνωσης Shared Parenting Scotland. Το Shared Parenting Scotland είναι μια μικρή σκωτσέζικη φιλανθρωπική οργάνωση που παρέχει υποστήριξη σε χωρισμένους γονείς.
Ο Ian Maxwell (μέλος του Οργανισμού Shared Parenting Scotland) έκανε την εισαγωγή του αναφερόμενος στην Darlene Taylor, η οποία έχει γράψει έναν οδηγό επιβίωσης για την από κοινού ανατροφή ανηλίκων από γονείς μετά από την διάσπαση της συμβίωσής τους.
Το έγραψε επειδή ήθελε μια ιστορία που «… επικεντρωνόταν στη δέσμευση των γονέων και δημιουργούσε έναν νέο δεσμό μεταξύ τους, που βασίζεται στο σεβασμό και τη συμπόνια» αντί για μια ιστορία όπου «… και οι δύο γονείς είναι άθλιοι και τα παιδιά έμειναν με ένα σορό προβλημάτων που τα συνόδευε στην ενηλικίωσή τους».
Το βιβλίο ξεκινά με έναν πρόλογο από τον πρώην σύζυγό της Mick, ο οποίος αναγνωρίζει ότι η Darlene εκπλήρωσε αυτή τη δέσμευση σε βαθμό που μετακόμισε στη Καλιφόρνια των ΗΠΑ, όταν αυτός διορίστηκε προπονητής μπάσκετ στην ομάδα UCLA Bruins εκεί, ώστε η κόρη τους να μπορεί να ανατραφεί από αμφότερους τους γονείς.
Ολοκληρώνεται με την τοποθέτηση της κόρης τους Sammi, η οποία αναφέρει: «Είμαι τυχερή που έχω γονείς που, παρόλο που έχουν χωρίσει, εξακολουθούν να κάνουν συνειδητή προσπάθεια να συνεργαστούν».
Στον ακόλουθο σύνδεσμο θα βρείτε την συζήτηση με την Darlene για αυτήν την εμπειρία:
Στη συνέχεια ο Ian Maxwell αναφέρθηκε στην έρευνα με τίτλο «Μαθαίνοντας από το Εξωτερικό» που εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2023 από τον οργανισμό του.
Σε πρόσφατη έρευνα σχετικά με την Αγγλία και την Ουαλία Δικαστής Πίτερ Τζάκσον (προεδρεύων σε Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας) αναφέρει:
«140.000 οικογενειακές υποθέσεις στο δικαστήριο κάθε χρόνο αντιπροσωπεύουν πολλή ανθρώπινη αγωνία και έξοδα, πολλά από αυτά περιττά». Κυρίως, εν μέσω αντιδικιών και καθυστερήσεων, βρίσκονται τα παιδιά που καταλήγουν ξεχασμένα, με τις πιο σημαντικές σχέσεις τους σε αναμονή για μήνες ή και περισσότερο. Η ζημιά μπορεί ποτέ να μην αποκατασταθεί. Απαιτείται θεμελιώδης αλλαγή για να οδηγηθούν οι γονικές διαφορές εκτός δικαστηρίων, αλλά και να παρέχεται υποστήριξη για χωρισμένους γονείς γρηγορότερα και φτηνότερα. Οι ανάγκες των παιδιών πρέπει να τοποθετούνται στο επίκεντρο. Αυτές οι αποφάσεις μπορούν να τους επηρεάσουν όχι μόνο για αυτήν την εβδομάδα ή τον επόμενο μήνα αλλά στην ενήλικη ζωή τους».
Παρόμοιες προκλήσεις υπάρχουν σε δικαστικά συστήματα σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, ορισμένες χώρες ήταν πιο πρόθυμες να ασχοληθούν με την αλλαγή και να αναγνωρίσουν ότι η οικογενειακή ζωή και οι προσδοκίες και τόσο των παιδιών, όσο και των γονέων έχουν αλλάξει τα τελευταία 50 χρόνια.
Έχοντας κοιτάξει στο εξωτερικό και ερευνώντας διαφορετικές προσεγγίσεις που έχουν αναπτυχθεί σε άλλες χώρες είδαμε πρακτικές υποστήριξης σε γονείς μετά το διαζύγιο ή χωρισμό.
Η.Π.Α.
Το New Ways For Families® (NWFF) αφορά μάθημα δεξιοτήτων που αναπτύχθηκε στις ΗΠΑ και είναι διαθέσιμο πλέον και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Προορίζεται για γονείς που βιώνουν χωρισμούς υψηλών συγκρούσεων. Η διαδικασία περιλαμβάνει 10 διαδικτυακές ενότητες με ατομική καθοδήγηση, προάγοντας την μεταξύ τους επικοινωνία, δεξιότητες διαπραγμάτευσης και κατανόησης που μπορούν στη συνέχεια να εφαρμοστούν σε κοινές συνεδρίες. Το NWFF έχει σκοπό να μειώσει τον αρνητικό αντίκτυπο της σύγκρουσης στα παιδιά και να μειώσει τα επίπεδα στρες. Η διαδικτυακή μάθηση παρέχει πληροφορίες και καθοδήγηση σε τέσσερις βασικές δεξιότητες συμπεριφοράς: διαχείριση συναισθημάτων, διαλλακτική συμπεριφορά, ευέλικτη σκέψη και αυτοέλεγχο. Οι χωρισμένοι γονείς ανακαλύπτουν πώς να χειριστούν τη δική τους κατάσταση, να καταλήξουν σε συμφωνία και να προστατέψουν τα παιδιά από τις βλαβερές συνέπειες της σύγκρουσης.
Ολλανδία
Το Uitelkaar.nl7 είναι μια ηλεκτρονική πλατφόρμα επίλυσης διαφορών. Συστάθηκε το 2017 από το Justice42 ως συνέχιση μιας προηγούμενης πλατφόρμας διαζυγίου (την Rechtwijzer). Στόχος του έργου ήταν η εισαγωγή περισσότερων ανθρωποκεντρικών νομικών διαδικασιών, αξιοποιώντας τα ηλεκτρονικά τεχνολογικά πλεονεκτήματα, προσφέροντας μια ομαλή διαδικασία διαζυγίου, καθιστώντας αυτήν προσβάσιμη σύμφωνα με τις προσωπικές ανάγκες των εμπλεκόμενων μερών. Περίπου 30.000 ζευγάρια χωρίζουν στην Ολλανδία κάθε χρόνο και υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι είναι μια δίκαιη διαδικασία.
Πώς λειτουργεί το Uitelkaar.nl; Η διαδικασία ξεκινά με ένα προπαρασκευαστικό στάδιο (με ή χωρίς υποστήριξη μεσολάβησης). Το επόμενο στάδιο είναι η συμμετοχή ενός δικηγόρου και στη συνέχεια η επισημοποίηση της συμφωνίας μέσω δικαστηρίου. Τέλος, ακολουθεί το στάδιο της φροντίδας του παιδιού. Χρησιμοποιώντας ένα ερωτηματολόγιο που αγγίζει θέματα όπως η στέγαση, τα παιδιά, περιουσιακά στοιχεία, εισόδημα, επικοινωνία και προτιμήσεις σε αυτά τα θέματα. Άλλες ερωτήσεις είναι εστιασμένες στα παιδιά, για παράδειγμα, “Σε τι ήταν καλός ο σύντροφός σου;” και «τι εκτιμάτε περισσότερο στον τρόπο που ο σύντροφός σας αλληλεπιδρά με τα παιδιά;»
Μετά το ερωτηματολόγιο, αποκαλύπτεται στους γονείς πόσο συχνά συμφωνούσαν σε κάθε θέμα. Στη συνέχεια παράγονται πρότυπα για τα πράγματα που έχουν συμφωνήσει. Επιπλέον υπηρεσίες όπως διατροφή ή υπολογισμοί συντήρησης των παιδιών, βοήθεια με φορολογικά θέματα και άλλα, είναι διαθέσιμα με ένα επιπλέον μικρό κόστος.
Περαιτέρω υποστήριξη παρέχεται μέσω της ενότητας διαμεσολάβησης που διατίθεται σε περιπτώσεις όπου οι γονείς δυσκολεύονται να έρθουν σε συμφωνία. Ο διαχειριστής της υπόθεσης μπορεί να επικοινωνήσει με δικηγόρο, εάν η κατάσταση είναι περίπλοκη, να συνεργαστεί με συμβολαιογραφικό οργανισμό και/ή να μεταβιβάσει ερωτήματα (για παράδειγμα, οικονομικά) σε άλλους επαγγελματίες, όπως απαιτείται.
Αμφότεροι οι γονείς πρέπει να συμφωνήσουν στην τελική έκδοση του σχεδίου ανατροφής. Μόλις συμφωνηθεί, ο διαχειριστής της υπόθεσης κάνει μια προεπισκόπηση για να ελεγχθεί εάν η διαδικασία μπορεί να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο.
Στο επόμενο στάδιο ένας δικηγόρος συμμετέχει και ελέγχει νομικά σημεία της συμφωνίας ως προς την εγκυρότητα και την πρακτική εκτέλεση αυτής. Στη συνέχεια το σχέδιο υπογράφεται και ο δικηγόρος το υποβάλλει στο δικαστήριο. Επισημοποιείται από το δικαστήριο χωρίς την απαίτηση ακρόασης.
Τέλος οι γονείς καθοδηγούνται για την οριστικοποίηση του διαζυγίου και τυχόν αλλαγές που μπορεί να προκύψουν, όπως η αλλαγή τόπου διαμονής ή η εμφάνιση ενός νέου συντρόφου.
Μια ανεξάρτητη Έκθεση Επιπτώσεων το 2020-2021 από το SI2 Fund αποκάλυψε, ότι για κάθε ευρώ που επενδύθηκε στο Uitelkaar.nl από τα εμπλεκόμενα μέρη δημιουργήθηκε 5,8 ευρώ κοινωνικής αξίας το 2020. Τα ευρήματα ήταν τα εξής:
ΓΟΝΕΙΣ – 42% των γονέων που χρησιμοποιούν το Uitelkaar.nl βίωσαν λιγότερο άγχος κατά τη διαδικασία διαζυγίου. Το 29% ένιωσε, ότι είχε θετική επίδραση στα συναισθήματά τους. Τα ζευγάρια που χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα είχαν μια εποικοδομητική εμπειρία, ήταν καλύτερα ενημερωμένα και είχαν λιγότερες συγκρούσεις μεταξύ τους.
ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ – ο αντίκτυπος στους δικηγόρους ήταν σημαντικά υψηλότερος από τον αρχικά αναμενόμενο – δικηγόροι που συνεργάζονται με την πλατφόρμα έχουν υψηλότερη εργασιακή ικανοποίηση, ενώ, παράλληλα, τους προσέφερε αυξημένα έσοδα.
https://www.justice42.com/en/the-onlinedivorce-platform-uitelkaar-nl/
Το De Gezinsadvocaat είναι μια επιπλέον πλατφόρμα όπου οι γονείς εγγράφονται και προχωράνε σε λήψη συνέντευξης. Αντί οι γονείς να έχουν ο καθένας τον δικηγόρο του αντιπροσωπεύοντας τις ατομικές τους ανάγκες, με τον De Gezinsadvocaat (The Family Lawyer) χρησιμοποιούν από κοινού μια ομάδα που αποτελείται από δικηγόρο και επιστήμονα συμπεριφοράς. Αυτή η μέθοδος είναι μια ολλανδική πρωτοβουλία που αναπτύχθηκε από τον Carla Goosen, επιστήμονα ψυχικής υγείας και διαμεσολαβητή, τον Cees van Leuven, ανώτατο δικαστή στην Breda, τον Marjolijn Schram δικηγόρο και διαμεσολαβητή στο Den Bosch. Το πρόγραμμα υποστηρίχθηκε με επιχορήγηση από το Συμβούλιο Νομικής Βοήθειας στα μέσα του 2020. Η πιλοτική αυτή πρωτοβουλία ξεκίνησε την άνοιξη του 2021 στην περιφέρεια Hart van Brabant και έληξε τον Δεκέμβριο του 2022. Τα αποτελέσματα του πιλοτικού ήταν ελπιδοφόρα και το επόμενο πιλοτικό έχει ξεκινήσει στο van Brabant και στον Δήμο Den Bosch. Ενδιαφέρον έχουν εκδηλώσει και άλλοι δήμοι.
Συλλέγεται από τον εκπρόσωπο της De Gezinsadvocaat (ψυχολόγος ή εκπαιδευτικός ψυχολόγος με εμπειρία σε θέματα χωρισμών) ένας κατάλογος σημείων σύγκρουσης, δεδομένα για το επίπεδο της κλιμάκωσης, την αμοιβαία στάση, ικανότητες επίλυσης και των δύο μερών, η σχέση μεταξύ των παιδιών και άλλοι παράγοντες. Με βάση αυτές τις πληροφορίες, συντάσσεται ένα σχέδιο δράσης και συζητείται με τους γονείς, όπου αναφέρεται ποιοι επαγγελματίες θα είναι οι πλέον κατάλληλοι για να τους βοηθήσουν (π.χ. διαμεσολαβητής, συμβουλευτική παιδιών, χρηματοοικονομικός σύμβουλος κλπ.)
Από τα αποτελέσματα της έκθεσης αξιολόγησης της De Gezinsadvocaat από την Triqs (07/2023) προέκυψαν (α) Οφέλη κόστους: οι δραστηριότητες χρηματοδοτήθηκαν πλήρως από το Συμβούλιο Νομικής Βοήθειας και διαπιστώθηκε, ότι υπήρχε μεγάλη εξοικονόμηση κόστους για την κεντρική κυβέρνηση, τους εμπλεκόμενους δήμους και τους γονείς. (β) Το επιπλέον κόστος συμμετοχής ειδικών απέδωσε, λόγω της αποκλιμάκωσης της διαφωνίας. (γ) Διαπιστώθηκε, ότι το 50% των περιπτώσεων έκλεισε εντός 10 μηνών και 80% μέσα σε 13 μήνες, ενώ η μέση διάρκεια της κρίσης από τη λήψη έως την υπογραφή της συμφωνίας διήρκησε 10,1 μήνες.
https://www.gezinsadvocaat.nl/
Ισραήλ
Ποιες είναι οι Ρυθμιστικές Νομικές Διαδικασίες σε Οικογενειακές Συγκρούσεις στον νόμο του 2014; Ο νόμος ψηφίστηκε από την ισραηλινή κυβέρνηση στις 08/12/2014 και τέθηκε σε εφαρμογή τον Ιούλιο του 2016. Αυτός ο καινοτόμος νόμος έκανε μια θεμελιώδη αλλαγή στη διαδικασία. Οικογενειακή σύγκρουση στο Ισραήλ πλέον ΔΕΝ ξεκινά με μια αγωγή που βλάπτει ανεπανόρθωτα την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ των γονέων. Αντίθετα, γονείς και παιδιά πρέπει να καταφύγουν στη διαπραγμάτευση, συναινετικά και ειρηνικά.
Βήμα 1 – Κίνηση για διευθέτηση: Όποιος επιθυμεί να υποβάλει πρόταση για οποιαδήποτε πτυχή των οικογενειακών συγκρούσεων πρέπει να υποβάλει «αίτηση για επίλυση διαφορών», ή διαφορετικά «Κίνηση διευθέτησης».
Βήμα 2 – Περίοδος Αναβολής Νομικών Διαδικασιών: Αφού υποβληθεί Πρόταση Διακανονισμού, ακολουθεί ένα υποχρεωτικό «τάιμ άουτ». Ο νομικός όρος για αυτό είναι «Περίοδος Αναβολής Νομικών Διαδικασιών». Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, που κυμαίνεται από 60 έως 75 ημέρες, τα μέρη δεν επιτρέπεται να ξεκινήσουν καμία νομική διαδικασία, με εξαίρεση τα επείγοντα θέματα.
Βήμα 3 – Πληροφορίες, Εξοικείωση και Συντονιστική Συνάντηση (IFC): Μετά τις 60-75 ημέρες παραπέμπονται οι διάδικοι σε επαγγελματία διαμεσολαβητή / κοινωνικό λειτουργό από τη Μονάδα Υποστήριξης Οικογένειας. Οι Μονάδες Υποστήριξης Οικογένειας ιδρύθηκαν το 1998 από τον νόμο περί οικογενειακών δικαστηρίων (1995) ως θεραπευτικός βραχίονας του δικαστικού συστήματος: παροχή βοήθειας, διαμεσολάβησης, ψυχολογική συμβουλευτική και υποστήριξη στα μέλη της οικογένειας ενώπιον των οικογενειακών πολιτικών δικαστηρίων. Στη συνάντηση IFC και την Family Support Μονάδα, μέλη της οικογένειας κάθονται μαζί και εξετάζουν τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης και επίλυση της σύγκρουσης ειρηνικά, χωρίς ανησυχία για επικείμενες νομικές διαδικασίες. Δίνονται στα μέρη πληροφορίες για τις συνέπειες της νομικής διαδικασίας, οι πιθανές επιπτώσεις στα παιδιά τους, και προτείνονται άλλοι τρόποι για την επίλυση οικογενειακών συγκρούσεων εκτός δικαστηρίου, καθώς και πώς να αντιμετωπίζονται οι δυσκολίες που προέρχεται από οικογενειακή κρίση.
Μόλις στο δεύτερο έτος εφαρμογής του Νόμου, μειώθηκαν οι δικαστικές διαφορές σε οικογενειακές συγκρούσεις κατά 45% (46.693 δικάσιμοι το 2015-16 σε σύγκριση με 25.546 δικασίμους το 2017-18).
Οφέλη αυτής της νέας προσέγγισης: (α) Ο νέος νόμος δεν επιβάλλει τη λύση της σύγκρουσης. Δεν είναι υποχρεωτική διαμεσολάβηση, αλλά είναι υποχρεωτικό το «τάιμ άουτ». (β) Η περίοδος αναβολής υποχρεώνει τις δύο πλευρές να σταματήσουν, να ηρεμήσουν, να σκεφτούν και μετά να μιλήσουν πριν οδηγηθούν σε μηνύσεις και αγωγές ο ένας εναντίον του άλλου. (γ) Επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση των συναισθημάτων που εμπλέκονται σε μια οικογενειακή διαμάχη – δίνει στα μέρη την ευκαιρία να εισέλθουν σε κατάσταση ορθολογικής σκέψης. (δ) Το πνεύμα συνεργασίας απομακρύνεται από τη συμπερίληψη λεπτομερειών που εντείνουν τη σύγκρουση. (ε) Οι συναντήσεις του IFC επιτρέπουν στα μέρη να δουν και να αισθανθούν ότι υπάρχει κάποιος να απευθυνθούν – αναδεικνύεται η σκοπιμότητα του διάλογου για την επίτευξη συμφωνίας. (στ) Οι δικηγόροι διαπραγματεύονται περισσότερο από πριν – το δικηγορικό επάγγελμα είναι εκπληκτικά προσαρμόσιμο. (ζ) Όταν οι διαπραγματεύσεις αποτυγχάνουν και οι άνθρωποι οδηγούνται στο δικαστήριο, έχουν πλέον αναπτύξει διαφορετική στάση μεταξύ τους, με λιγότερη επιθετικότητα και περισσότερο συγκαταβατική διάθεση.
Αλάσκα
Το Δικαστικό Σύστημα της Αλάσκας ίδρυσε το Οικογενειακό Νομικό Κέντρο Αυτοβοήθειας (FLSHC) το 2001. Το 2009, ο διευθυντής του FLSHC, μαζί με το Anchorage, Δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου Stephanie Joannides, καθιέρωσε το Early Resolution Project (ERP) ως ένα πιλότο στο Άνκορατζ, στοχεύοντας στη διαχείριση του διαζυγίου και τις υποθέσεις επιμέλειας με αυτοεκπροσωπούμενους διαδίκους. «Οι υποθέσεις του έργου έγκαιρης επίλυσης επιλύονται 3-4 φορές πιο γρήγορα».
Πώς λειτουργεί το Early Resolution Project;
Βήμα 1 – Εντός μιας ημέρας από την υποβολή της αίτησης για μια οικογένεια, η υπόθεση θα δρομολογηθεί στο FLSHC.
Βήμα 2 – Την ίδια μέρα, ο δικηγόρος του FLSHC και ο διευθυντής θα εξετάσουν την υπόθεση για να διασφαλίσουν την καταλληλόλητα για ERP. Η υπόθεση πρέπει να περιλαμβάνει δύο αυτοεκπροσωπούμενους διαδίκους. Εάν σε οποιοδήποτε σημείο κάποιο από τα μέρη προσλάβει ένα δικηγόρο, η υπόθεση δεν προχωράει. Δεύτερον, η υπόθεση θα εξεταστεί για οποιουσδήποτε άλλους παράγοντες που καθιστούν υπερβολικά περίπλοκη την συνεργασία (π.χ. περιστατικά παιδικής κακοποίησης, ναρκωτικά, αλκοόλ, ζητήματα μετοίκησης, περίπλοκες οικονομικές καταστάσεις). Υποθέσεις που είναι πιθανό να γίνουν δεκτές ως κατάλληλες αφορούν σε μέρη που φαίνεται να συμφωνούν ή, όπου υπάρχουν διαφωνίες, τα θέματα είναι απλά.
Βήμα 3 – Εάν προχωρήσει η υπόθεση, ο δικηγόρος του FLSHC θα προγραμματίσει μια ακρόαση ERP με έναν δικαστή διακανονισμού και τα εμπλεκόμενα μέρη.
Βήμα 4 – Δύο ημέρες πριν από την ακροαματική διαδικασία, οι διάδικοι ενημερώνονται σχετικά με ποιους παράγοντες θα εξετάσει ο δικαστής για θέματα γονικής μέριμνας και κατανομής περιουσιακών στοιχείων μετά το διαζύγιο. Ζητείται από τα μέρη να προσέλθουν προτείνοντας εφαρμόσιμες λύσεις σε θέματα που έχουν συζητήσει εκ των προτέρων.
Βήμα 5 – Ανάλογα με τα θέματα που εντοπίζονται, ανατίθενται στα μέρη δύο δικηγόροι, ή διαμεσολαβητές ή/και διακανονιστικοί δικαστές. Τα μέρη που χρειάζονται νομικές συμβουλές μπορούν να συμμετέχουν σε ακρόαση με τους δύο δικηγόρους (οι οποίοι παρέχουν νομική εκπροσώπηση μόνο για τη συγκεκριμένη μέρα). Όταν εμπλέκονται παιδία τις υποθέσεις χειρίζεται διαμεσολαβητής. Ο δικαστής στην ακροαματική διαδικασία ενεργεί συμβιβαστικά, ακούγοντας τους όρους της συμφωνίας και συνεργάζεται απευθείας με τα μέρη για την εξεύρεση λύσης.
Στατιστικά αποτελέσματα: (α) 2 ακροάσεις το μήνα πραγματοποιούνται στο Anchorage, 1 ανά μήνα στο Πάλμερ και Τζούνο. (β) Από τον Σεπτέμβριο του 2018, πάνω από 1.200 περιπτώσεις έχουν απευθυνθεί στο Anchorage ERP, με περίπου το 80% να έχει οδηγηθεί σε επίλυση με συμφωνία.
Αποτελέσματα αξιολόγησης 2015-2016: (α) Μέσος χρόνος από την υποβολή της αίτησης μέχρι την ολοκλήρωση της συμφωνίας ήταν 50 ημέρες ενώ με τη συνήθη διαδικασία χρειάζονταν κατά μέσο όρο 172 μέρες. Οι περιπτώσεις ERP επομένως επιλύθηκαν 3-4 φορές πιο γρήγορα. (β) Το Χρονικό όφελος: Οι περιπτώσεις ERP χρειάζονταν 28-30 βήματα και 4 ώρες προσωπικού χρόνου. Μη ERP υποθέσεις έλαβαν 49 βήματα και 17,45 ώρες, 39% λιγότερα βήματα και εξοικονόμηση 13 ωρών ανά περίπτωση. (γ) Διακριτή υποχρέωση συμμετοχής pro bono και οι ευθύνες διαρκούν μόνο όσο η ακρόαση – δεν απαιτείται προετοιμασία ή παρακολούθηση. (δ) Τακτικός και πιο αποτελεσματικός προγραμματισμός.
Σιγκαπούρη
Θεραπευτική Νομολογία. Αφορά στη μελέτη του ρόλου του «νόμου» ως «θεραπευτικού παράγοντα». Εξετάζει ουσιαστικούς κανόνες, νόμους, νομικές πρακτικές και νομικούς φορείς για το κατά πόσο δημιουργούν βοηθητικές ή επιβλαβείς επιπτώσεις σε ένα δεδομένο σύστημα. Σε ένα σύστημα Θεραπευτικής Δικαιοσύνης, προάγεται η αντιμετώπιση τόσο νομικών, όσο και μη νομικών ζητημάτων. Θεραπευτικά αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν χωρίς την εφαρμογή νομικών κανόνων όπως της δικονομικής δικαιοσύνης. Μέσω αυτής της διεπιστημονικής προσέγγισης, η Θεραπευτική Νομολογία παρέχει στα μέρη πρόσβαση, παρεμβάσεις και υποστήριξη με τη μορφή συμβουλευτικής, θεραπείας, διαμεσολάβησης και κρίσης, όπου χρειάζεται και όσο το δυνατόν ταχύτερα. Οι οικογενειακοί δικηγόροι και δικαστές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της Θεραπευτικής Νομολογίας.
Οι οικογενειακοί δικηγόροι καλούνται να έχουν καλές διαπροσωπικές δεξιότητες και κατανόηση των αναγκών του πελάτη για να βοηθήσουν τα μέρη να λύσουν το πρόβλημα, να λάβουν παραγωγικές αποφάσεις, και να φτάνουν σε δίκαιες (λογικές, εφαρμόσιμες και θετικές για τα παιδιά) συμφωνίες, αλλά και να εξασφαλιστεί η εφαρμογή των συμφωνιών.
Ομοίως, ένας οικογενειακός δικαστής είναι ειδικός δικαστής, ο οποίος θα κατευθύνει τα μέρη ώστε να προάγουν την ισορροπία, την ενσυναίσθηση ενώ παράλληλα τα οδηγεί στην επίλυση των προβλημάτων και στη λήψη αποφάσεων.
Η Θεραπευτική Νομολογία δεν είναι μια νέα προσέγγιση και υπάρχουν συστήματα σε όλο τον κόσμο που αναγνωρίζουν, ότι τέτοιες πρακτικές θα πρέπει να εφαρμόζονται σε οικογενειακές διαδικασίες. Τα Δικαστήρια Οικογενειακής Δικαιοσύνης της Σιγκαπούρης είναι πλήρως αφοσιωμένα στην υιοθέτηση ενός Θεραπευτικού Συστήματος Δικαιοσύνης. Το Σχέδιο Εργασίας του Family Justice Courts 2020 εστιάζει σε τρεις τομείς προς εφαρμογή. Πρώτον, ανάπτυξη και διδασκαλία συνεπούς προσέγγισης της Θεραπευτικής Νομολογίας μεταξύ των οικογενειακών δικηγόρων και όσων δραστηριοποιούνται στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών εντός των δικαστηρίων. Δεύτερον, στη συμμετοχή του «υλισμικού», διευκολύνοντας δικαστικές διαδικασίες, διακανονισμό και εκτέλεση. Αυτό επιδιώκεται να επιτευχθεί μέσω ενός ηλεκτρονικού δικαστικού συστήματος υποβοήθησης, επανασχεδιάζοντας τους κανόνες πρακτικής, ώστε να εφαρμόζονται άμεσες διαδικασίες και διατάξεις για την ενίσχυση της προσέγγισης υπό την ηγεσία των δικαστών. Τέλος, πραγματοποιούνται προσαρμοσμένα προγράμματα κατάρτισης τόσο για τους οικογενειακούς δικαστές όσο και για τους οικογενειακούς δικηγόρους. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν κατανόηση για το πως τα παιδιά επηρεάζονται από τις οικογενειακές συγκρούσεις και πως πρέπει να υποστηρίζονται τα εμπλεκόμενα μέρη για να μειώσουν τις συγκρούσεις. Η Θεραπευτική Νομολογία έχει πλέον καθιερωθεί στο λεξικό της οικογενειακής δικαιοσύνης στη Σιγκαπούρη.
Αγγλία και Ουαλία
Τι είναι οι πιλότοι του Pathfinder; Βασιζόμενο στις συστάσεις του Harm (Έκθεση 2020), ξεκίνησε το Pathfinder Pilots στην Αγγλία και την Ουαλία τον Μάρτιο του 2022 για την διερεύνηση και επίλυση προβλημάτων σε διαδικασίες ιδιωτικού δικαίου. Ο στόχος αυτών των πιλότων ήταν να βελτιώσουν τη στάση του δικαστηρίου στην ενδοοικογενειακή κακοποίηση και να προάγουν την τόνωση της γνώμης του παιδιού. Οι πιλότοι χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και ξεκίνησαν στα οικογενειακά δικαστήρια του Bournemouth, Weymouth, Dorset, Caernarfon, Mold, Prestatyn και Ρέξαμ στη Βόρεια Ουαλία.
Για μια περίοδο 18 μηνών, η τυπική διαδικασία του ιδιωτικού δικαίου αντικαταστάθηκε με την Διαδικασία Pathfinder. Η διαδικασία ακολουθεί τέσσερα στάδια με το Δικαστήριο Παιδιών και Οικογένειας. Υπάρχουν δύο βασικές προσεγγίσεις. Πρώτον, συλλέγονται βαθύτερες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένης της συνέντευξης με ανηλίκους. Δεύτερον, υπάρχει καλύτερη συμμετοχή των φορέων εκτός δικαστηρίου, ειδικά εκείνων που ειδικεύονται σε ενδοοικογενειακή κακοποίηση και διαμεσολάβηση. Η διαδικασία πάει ως εξής:
Στάδιο 1 – Αρχική Προσέγγιση: Σε αυτό το πρώιμο στάδιο, ένας δικαστής ή νομικός σύμβουλος θα συλλέξει πληροφορίες και εκδώσει οδηγίες σχετικά τα κύρια ζητήματα προς εξέταση. Θα διαγνωστεί, εάν η οικογένεια μπορεί να επωφεληθεί από την αποφυγή δικαστικής επίλυσης διαφορών, εάν είναι ασφαλές να γίνει κάτι τέτοιο ή εάν πρέπει να δοθούν οδηγίες για ταχεία ακρόαση ή εάν απαιτείται επείγουσα δράση. Αυτό καθιερώνει ένα πλαίσιο εκτίμησης για το παιδί.
Στάδιο 2 – Συλλογή πληροφοριών και εκτίμηση: Διερευνώνται θέματα ευημερίας και παράγεται μια αναφορά επιπτώσεων στα παιδιά (CIR). Σε αυτό το μοντέλο το παιδί είναι στο επίκεντρο. Ο διενεργών την συνέντευξη με τα εμπλεκόμενα μέρη θα διαγνώσει τις προτιμήσεις του παιδιού, και αν πρέπει να συμμετέχει στην δικαστική διαδικασία σε επίπεδο ακρόασης από δικαστικό λειτουργό. Στόχος είναι να βοηθηθούν τα μέρη, ώστε να αποφύγουν το δικαστήριο.
Στάδιο 3 – Παρεμβάσεις ή/και λήψη αποφάσεων: Το δικαστήριο εντός της διακριτικής του ευχέρειας μπορεί να προτείνει σύσταση εξωδικαστικής επίλυσης, εξετάζοντας τον καλύτερο τρόπο παρακολούθησης και επανεξέτασης οποιασδήποτε συμφωνίας. Κατά την ακροαματική διαδικασία, το δικαστήριο θα διερευνήσει και θα λάβει αποφάσεις για τυχόν εκκρεμή ζητήματα.
Στάδιο 4 – Ανασκόπηση: Το τελικό στάδιο περιλαμβάνει την συνέχιση της επαφής με τα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του παιδιού, για τον έλεγχο της εφαρμογής της συμφωνίας ή απόφασης. Στόχος είναι η ασφαλής εφαρμογή της συμφωνίας και η περαιτέρω παροχή οποιασδήποτε πρόσθετης πηγή υποστήριξης, όπου απαιτείται.
Οφέλη του Pathfinder: (α) Τα ζητήματα αντιμετωπίζονται έγκαιρα – έχοντας σωστή ενημέρωση έγκαιρα σημαίνει, ότι προσδιορίζονται τα κύρια ζητήματα και διασφαλίζεται η αντιμετώπισή τους. (β) Το Pathfinder επιτυγχάνει την ολοκλήρωση της διαδικασίας σε 12 εβδομάδες. (γ) Πλεονεκτήματα για τα παιδιά – Η προσέγγιση κάνει τους γονείς να μετακινήσουν την εστίασή τους από τον άλλο γονέα στα παιδιά ως προσωπικότητες, στα θέλω του παιδιού, αποφεύγοντας έτσι την παρουσία των παιδιών στο δικαστήριο. (δ) Οι γονείς που ενεπλάκησαν στη διαδικασία αναφέρουν, ότι ως διαδικασία είναι πολύ λιγότερο βάναυση, ενώ ανέφεραν ότι έλαβαν υποστήριξη ακόμη και μετά το πέρας των διαδικασιών.
https://www.judiciary.uk/guidance-andresources/a-view-from-the-presidents-chambersjuly-2023/
Το ReFLEx (Relationship: Family Law: Excellence) αφορά σε ένα σύστημα εκπαίδευσης που αναπτύχθηκε για όσους εμπλέκονται στο οικογενειακό σύστημα δικαιοσύνης – είτε είναι δικηγόροι οποιασδήποτε ηλικίας και επιπέδου εμπειρίας, κοινωνικοί λειτουργοί ή ακόμη και γονείς – με στόχο την ανάπτυξη του προβληματισμού σε ευρύτερα συναισθηματικά και ψυχολογικά θέματα, αλλά και δεξιότητες για την επίτευξη ατομικών στόχων. Το ReFLEx λειτούργησε πρώτη φορά το 2022 και αποτελείται από 9 κύκλους σεμιναρίων.
Αυτά είναι: (1) Κατανόηση του αντίκτυπου της σύγκρουσης στα παιδιά, (2) Ακούγοντας, (3) Η τέχνη των αποτελεσματικών ερωτήσεων, (4) Όρια, (5) Η σημασία της γλώσσας, (6) Παιδική Ανάπτυξη, (7) Αντιμετώπιση συγκρούσεων, (8) Η δυναμική των σχέσεων, (9) Προσκόλληση και συστημικές θεωρίες και πώς επηρεάζουν τις οικογένειες.
Τα μαθήματα περιλαμβάνουν ένα μείγμα προηχογραφημένων διαδικτυακών σεμιναρίων, ασκήσεων και ερωτηματολογίων. Κατ’ αυτό τον τρόπο καθίστανται πλήρως ευέλικτα και μπορούν να επαναληφθούν όσες φορές είναι επιθυμητό. Τα μαθήματα είναι «αντανακλαστικά», δηλαδή δεν μεταδίδονται απλώς οι πληροφορίες, αλλά και οι συμμετέχοντες απαιτείται να αναλογιστούν τη δική τους εμπειρία, ιστορία και παιδική ηλικία. Αυτό θυμίζει στον συμμετέχοντα ότι και αυτός ήταν κάποτε παιδί, όπου εν συνεχεία τους βοηθά να δουν τα πράγματα από διαφορετική οπτική και να αναγνωρίσουν τυχόν προκαταλήψεις.
Αναπτύσσεται επίσης μια κοινότητα ReFLEx για να παρέχει μια πλατφόρμα ανατροφοδότησης για όσους έχουν ολοκληρώσει τα σεμινάρια. Μέσω αυτού, χωρισμένες οικογένειες μπορούν να βελτιωθούν πριν οδηγηθούν στην δικαστική οδό. Αντιστοίχως η ίδια προσέγγιση δύναται να εφαρμοστεί στους δικηγόρους, όπου η εκπαίδευσή τους περιλαμβάνει την ευαισθητοποίησή τους σε ψυχολογικά θέματα του παιδιού, χρήση της κατάλληλης γλώσσας για την εκτόνωση της έντασης, αναγνώριση των διαφορετικών αναγκών μέσα σε μια οικογένεια κτλ.
https://www.reflextraining.co.uk
Συνοψίζοντας, τα κύρια οφέλη από κάθε νέο μέτρο που περιέχεται σε αυτή την έκθεση είναι:
ΗΠΑ New Ways for Families: Διδάσκει στους γονείς βασικές δεξιότητες για να χειριστούν καλύτερα την κατάστασή τους και να μειώσουν τον αντίκτυπο των συγκρούσεων στα παιδιά. Είναι ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης από τις ΗΠΑ με διαδικτυακή μάθηση και ατομική καθοδήγηση.
ΟΛΛΑΝΔΙΑ Uitelkaar.nl: Εξουσιοδοτεί τους γονείς που χωρίζουν να αποκτήσουν τον έλεγχο της διαδικασίας μέσω της τεχνολογίας. Είναι μια διαδικτυακή πλατφόρμα επίλυσης διαφορών. Η ευέλικτη υβριδική υποστήριξη, online ή offline, επιτρέπει στους ανθρώπους να εργάζονται με τον ρυθμό και από τον χώρο που νιώθουν άνετα. De Gezinsadvocaat: Προσαρμοσμένες, προσανατολισμένες στον άνθρωπο λύσεις στα προβλήματα. Μία πρωτοβουλία, όπου οι δύο γονείς χρησιμοποιούν από κοινού μια ομάδα που αποτελείται από οικογενειακό δικηγόρο και ειδικό ψυχικής υγείας. Αυτή η ομάδα συνδέει την παροχή νομικών υπηρεσιών με φροντίδα, κατανόηση και ειρηνική επίλυση διαφορών.
ΙΣΡΑΗΛ Ρύθμιση Νομικών Διαδικασιών σε Οικογενειακές Συγκρούσεις Νόμος 2014: Θεσμοθετημένη δέσμευση για διαπραγμάτευση και εξωδικαστική διευθέτηση. Ένας νόμος υποχρεώνει τους γονείς που προχωρούν σε διαζύγιο σε ένα «time-out» πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε νομική διαδικασία. Οδηγεί σε περιορισμό της συγκρουσιακής διάθεσης, ενώ παρέχεται ο αναγκαίος χρόνος ώστε αμφότερα μέρη να επεξεργαστούν μια συμφωνία όπου όλοι είναι ευχαριστημένοι.
ΑΛΑΣΚΑ The Early Resolution Project: Υποστήριξη των αυτοεκπροσωπούμενων διαδίκων. Δωρεάν νομική συνδρομή και διαμεσολάβηση για αυτοεκπροσωπούμενους διαδίκους. Απλοποιημένη, γρήγορη διαδικασία με υποχρέωση συμμετοχής pro bono για δικηγόρους που διαρκεί μόνο όσο η δικαστική ακρόαση (συνήθως έως 3 ώρες!).
ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗ Θεραπευτική Νομολογία: Μια διεπιστημονική προσέγγιση επίλυσης προβλημάτων για την επίτευξη θεραπείας, αποκατάστασης και μόνιμων θετικών αποτελεσμάτων. Μια έννοια που βλέπει το ρόλο του «νόμου» ως «θεραπευτικού παράγοντα».
ΑΓΓΛΙΑ ΚΑΙ ΟΥΑΛΙΑ The Pathfinder Pilots: Πιο ήπια και ταχύτερη διαδικασία. Πιλότοι προσέγγισης επίλυσης προβλημάτων σε ιδιωτικές διαδικασίες. Δημοφιλές σε όλους τους εμπλεκόμενους λόγω της πιο ήπιας, λιγότερο βάναυσης διαδικασίας. ReFLEx: Βελτιωμένη ολοκληρωμένη μη νομική γνώση για τους δικηγόρους. Μια σειρά μαθημάτων κατάρτισης για τα ευρύτερα συναισθηματικά και ψυχολογικά ζητήματα που σχετίζονται με την οικογενειακή σύγκρουση. Παρέχει ζωτικής σημασίας μη νομικές γνώσεις και δεξιότητες για ισχυρότερες και μακροχρόνιες σχέσεις με τους πελάτες.
Ακολουθεί σε σύνδεσμο η πλήρης έκθεση:
Learning from Abroad 2023
Στη συνέχεια έλαβε το λόγο ο Νορβηγικός οργανισμός «Εθνική ομάδα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Οικογένειας για παιδιά και εφήβους» (Spisskompetansemiljψ for barn og unge i familievernet). Τα μέλη του οργανισμού είναι: η Jartrud Sofie Frafjord (Κλινική ψυχολόγος, διαμεσολαβήτρια και αρχηγός της ομάδας), η Line Moldestad (Οικογενειακή θεραπεύτρια και διαμεσολαβήτρια), η Anita Nygaard (Καθηγήτρια ειδικής αγωγής, θεραπεύτρια και διαμεσολαβήτρια) και η Gunnhilde Fjell (Κλινική ψυχολόγος και διαμεσολαβήτρια).
Ο οργανισμός παρέχει:
Οικογενειακές συμβουλευτικές υπηρεσίες: Δωρεάν υπηρεσίες υποστήριξης σε ζευγάρια, οικογένειες και τα παιδία, ατομικές συμβουλευτικές συνεδρίες, διαμεσολάβηση σε σχέση με νομικά συνθήκες σε περιπτώσεις χωρισμού, και ομαδικά προγράμματα.
Το όραμα του οργανισμού είναι να υπάρχει η δυνατότητα να δοθεί νόημα στη ζωή των παιδιών, να εκφράσουν τις εμπειρίες και τις ανάγκες τους, να αναπτυχθεί μια κουλτούρα συμβουλευτικών συνεδριών με αυτά, προάγοντας την σύμπραξη και τη συμμετοχή της οικογένειας.
Τρέχοντα προγράμματα:
- Εθνικές κατευθυντήριες γραμμές: Προβλήματα επαφής με τον γονέα. Πώς το αντιμετωπίζουν τα παιδιά όταν οι γονείς συγκρούονται; Ποια είναι η πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση; Εργαλεία αξιολόγησης και μέτρα για την επαφή μεταξύ γονέα-παιδιού. Θεραπευτικές παρεμβάσεις: Πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε αυτές τις οικογένειες;
- Εθνικές κατευθυντήριες γραμμές: συνομιλίες με παιδιά και εφήβους. Ποιες υπηρεσίες παρέχονται για παιδιά και εφήβους στην οικογενειακή συμβουλευτική; Θεραπευτικά εργαλεία για την επικοινωνία με παιδιά και εφήβους. Συνεργασία με λοιπές σχετικές δημόσιες υπηρεσίες.
- Ενίσχυση ικανοτήτων για διαμεσολαβητές, ιατροδικαστές, ψυχολόγους, δικαστές, δικηγόρους και υπηρεσίες παιδικής προστασίας: Παροχή διαλέξεων και σεμιναρίων, Αρθρογραφία και Κατευθυντήριες γραμμές, Διαδικτυακά σεμινάρια και παρουσιάσεις.
- Συμμετοχή παιδιών: Παροχή πληροφόρησης σε παιδιά και εφήβους για θέματα διαζυγίου, διαμεσολάβηση, μηχανισμούς αντιμετώπισης, Ανάλυση παιδικών ζωγραφιών, συνεργασία με συμβούλια νεολαίας.
Σχετική παρουσίαση: